آب در ايران پس از اسلام
* تقدس آب در اسلام
همانطور كه مي‌دانيم اسلام براي پاكيزگي و بهداشت اهميت زيادي قائل شده است و هشت آيه مستقيم و بيش از 60 آيه غيرمستقيم در قرآن دربارة آب وجود دارد.
سنت‌ها و آداب اسلامي نيز روي باورها تأثير مي‌گذارد. مثلاً در باورهاي اسلامي ظاهراً صفت بارز شيطان اين است كه دشمن آب است و فرشتگان از كسي كه آب دهان به آب روان بياندازد، قهر مي‌كنند و نفرينش مي‌نمايند و يا اينكه آب دادن و نوشاندن يك وظيفه ديني است و ثواب دارد.
بعد از اسلام، با كمي بارندگي مردم براي باران به نماز و دعا پناه مي‌برند و نماز طلب باران را نماز استسقاء مي‌نامند. همچنين با اسطوره‌هاي جاوداني تشنگي، حضرت امام حسين (ع) و سقاي دشت كربلا حضرت ابوالفضل (ع) سبب مي‌شود كه برداشت‌هاي ما ايرانيان با توجه به سوابق پيشين برداشت‌ها، آداب و رسوم و باورهايي بوجود بيايد كه طي سده‌ها همچنان باقي و قابل احترام باشد. باورهايي از قبيل اينكه:
- ساختن آب انبار و سقاخانه در نقاط كوير و كم آب در حكم خريدن بهشت بوده است.
- در ايام عزاداري ماه محرم به ويژه اگر در هنگام تابستان بوده، مردان نذر مي‌كرده‌اند كه مشك بر دوش در ميان دسته‌هاي عزاداري سقايي كنند و براي آن ثواب زيادي قائل بوده‌اند.
- هنگام نوشيدن آب مي‌گويند: سلام بر حسين – سلام بر لب تشنه‌ات يا حسين – لعنت بر يزيد و لعنت بر قاتلان امام حسين و غيره
- آب (و نمك) مهريه حضرت فاطمه (س) است و هر جا باشد مايه روشني و روشندلي و گشايش كارها است.
و چون آسياب آبي در ارتباط با آب است در پندار مردم بسياري از نقاط ايران آسياب را هم جزو مهريه آن بانوي گرامي مي‌دانند و درسي تا چهل سال پيش وقتي به خزينه حمام مي‌رفتند به همين دليل كه آب مهريه آن حضرت است به همراه سالم و احوال پرسي دو مشت را از آب پر كرده (نوعي نيايش آب) و در حالي كه به هم تعارف مي‌كردند، دست‌ها را به سوي يكديگر به آرامي پايين مي‌بردند و مي‌ريختند.
به عبارت ديگر آب وجود والا و برتر است و به اشخاص والا تعلق دارد.
- بسياري از آداب، رسوم و سنت‌هاي ماندگار در ايران پيش از اسلام كه هنوز در بين مردم رايج است برخي روند اسلامي گرفته و برخي به همان صورت باقي مانده است.
0 نظرات:
ارسال یک نظر